Najczęściej ufamy tym, od których zależy nasze życie. Potwierdzają to deklaracje Polaków i Europejczyków, którzy obdarzają największym zaufaniem strażaków i pilotów samolotów. Bardziej niż przeciętny Europejczyk ufamy dziennikarzom, ale mniej duchownym. Najmniej jednak ufamy politykom. Takie wyniki przynosi dziewiąta już edycja badania European Trusted Brands, którego organizatorem jest miesięcznik Reader’s Digest.
Największym zaufaniem w Polsce, podobnie jak w Europie, cieszą się strażacy (89%), piloci samolotów pasażerskich (84%) oraz farmaceuci (80%). Zdecydowana większość ankietowanych Polaków darzy też zaufaniem pielęgniarki (72%). Większość Polaków ufa również nauczycielom (63%), lekarzom (63%) i rolnikom (59%). W tych trzech przypadkach odbiegamy jednak od średniej europejskiej, która pokazuje większe zaufanie do tych zawodów. Również zaufanie do policjanów jest wśród Polaków niższe niż w Europie (47% vs 62%).
Ludzie generalnie ufają najbardziej tym, od których zależy ich życie lub dobytek. Nie dziwi zatem ogromne, niemal stuprocentowe zaufanie do strażaków, pilotów i farmaceutów. Dziwi natomiast stosunkowo niskie zaufanie, dużo niższe niż średnio w Europie, do policjantów i lekarzy. Wynika to prawdopodobnie w przypadku policjantów z faktu, że większość obywateli spotyka funkcjonariuszy z drogówki, którzy nie tyle dbają o nasze bezpieczeństwo, co ściągają mandaty. Brak zaufania do lekarzy, dwukrotnie większy niż w innych krajach jest odbiciem negatywnej opinii Polaków na temat systemu ochrony zdrowia i takich afer jak „łowcy skór” oraz medialnego nagłaśniania częstych przypadków błędów lekarskich, pijaństwa i arogancji przedstawicieli tego zawodu. Rzutuje to niestety na stosunkowo niskie w Polsce poczucie bezpieczeństwa zdrowotnego – wyjaśnia profesor Janusz Czapiński, psycholog społeczny.
Spośród wszystkich grup zawodowych Polacy wykazują większe niż średnie w Europie zaufanie jedynie do dziennikarzy (41% wobec 27% średniej europejskiej).
Tym bardziej cieszyć się powinni dziennikarze, którym rodacy ufają jako jedynej grupie zawodowej bardziej niż reszta Europy. To dowód, że w Polsce media pełnią szczególną funkcję demaskatorsko-kontrolną i traktowane są przez rodaków jako ostatnia deska ratunku przed niegodziwością, niesprawiedliwością i nieuczciwością wszystkich innych, zwłaszcza polityków – dodaje profesor Czapiński.
W porównaniu ze średnią dla Europy niewielki odsetek wśród Polaków deklaruje zaufanie do duchownych (52% vs 37%).
Generalnie polskie społeczeństwo nieufnością stoi i tylko tym tłumaczyć można niższe niż w bardziej laickich krajach zaufanie do duchownych – uważa Czapiński.
Zawody, do których ankietowani Polacy wykazują brak zaufania to głównie politycy (88%), a także sprzedawcy samochodów (77%), piłkarze (74%) i przywódcy związków zawodowych (71%).
Politykom nigdzie na świecie obywatele nie ufają, ale w naszym kraju ten poziom nieufności do polityków jest wręcz rekordowy i wyjaśnia to w pewnym stopniu niższy niż w innych krajach wskaźnik frekwencji we wszelkich wyborach politycznych – zauważa Czapiński.
Ankietowani Europejczycy, podobnie jak Polacy, największym zaufaniem darzą zawód strażaka. Deklaruje tak zdecydowana większość, bo aż 92%, są to głównie Brytyjczycy (96%) i Węgrzy (96%).
Większość ankietowanych ma też zaufanie do pilotów samolotów pasażerskich (89%), a także do farmaceutów (87%). Częstsze zaufanie do farmaceutów wykazują Brytyjczycy, a do pilotów – Węgrzy i Finowie. Tym trzem darzonym powszechnym zaufaniem zawodom, najmniej na tle Europejczyków ufają Rosjanie. Połowa badanych Europejczyków deklaruje zaufanie do duchownych (najczęściej Finowie).
Zdecydowana większość Europejczyków nie ma zaufania do polityków (89%) – najczęściej są to Portugalczycy (96%). Wśród kolejnych zawodów niecieszących się zaufaniem w Europie, znaleźli się sprzedawcy samochodów (79% w Europie, głównie wśród Brytyjczyków) oraz piłkarze (najczęściej wśród Brytyjczyków). W przypadku piłkarzy warto dodać, że reprezentanci tego zawodu są darzeni szczególnym zaufaniem wśród Rosjan (55%).
Nieco ponad połowa ankietowanych Europejczyków nie ma zaufania do prawników, co jest szczególnie widoczne wśród Portugalczyków.
Drugim, polaryzującym opinie pod względem zaufania zawodem jest taksówkarz, do którego zaufanie deklaruje połowa ankietowanych, a pozostali jego brak.
Niemal co drugi ankietowany Europejczyk nie ma też zaufania do sędziów, co jest szczególnie widoczne w Rumunii, ale też stosunkowo często w Czechach czy Hiszpanii. W Austrii sędziowie darzeni są największym zaufaniem (aż 76%).
European Trusted Brands to jedno z największych i najszerzej zakrojonych badań konsumenckich, przeprowadzane w Europie przez Reader’s Digest. Oprócz tematyki marketingowej coroczne badanie European Trusted Brands przyczynia się także do pogłębienia charakterystyki typowego Europejczyka. Pozwala na poznanie nastrojów społecznych mieszkańców Europy, postaw i wartości, które kształtują nasze życie.
Badanie European Trusted Brands po raz pierwszy przeprowadzono w 2001 r. Co roku kontynuowane jest w kilkunastu krajach europejskich. Tegoroczna – dziewiąta już edycja badania – została przeprowadzona w 16 krajach europejskich. Kraje, które objęte tegoroczną edycją to: Austria, Belgia, Czechy, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Rosja, Rumunia, Szwajcaria, Szwecja Węgry i Wielka Brytania. Wzięło w niej udział 23 287 respondentów, w tym 844 Polaków.
Badanie realizowano metodą ankiety pocztowej w okresie sierpień – wrzesień 2008 r. Respondenci zostali wybrani spośród 4-milionowej bazy prenumeratorów miesięcznikaReader’s Digest. Próba ustalona na podstawie selekcji i wyników badania odzwierciedlała zróżnicowanie demograficzne każdego z krajów.
